Qəza xəbərlərinin insan psixologiyasına təsirləri

Son dövrlərdə Azərbaycanda baş vermiş təyyarə qəzasının görüntülərinin izlənilməsi, insanların psixoloji sağlamlığı üzərində ciddi təsirə yol açmaqdadır. Bu hadisələr, yalnız qəzaya məruz qalan şəxslər üçün deyil, ümumilikdə cəmiyyətin psixoloji vəziyyəti üçün də təhdid yaradır.

Təyyarə qəzası görüntülərinin izlənilməsi, kəskin stress reaksiyasının yaranmasına səbəb ola bilər. Kəskin stress reaksiyası, insanlar üçün anidən baş verən travmatik hadisələrin nəticəsi olaraq meydana çıxır. Bu reaksiyalar bəzən qorxu, təlaş, qəzəb və ümumiyyətlə çaşqınlıq hissləri ilə müşayiət olunur.

Təyyarə qəzaları insanların ölümə yaxınlıq hissini gücləndirən vəziyyətlərdən biridir. Hər hansı bir qəza görüntüsünü izləyən şəxs, bəzən ölümün yaxın olduğunu hiss edə bilər və bu da qorxu hissini artıra bilər. Bu, xüsusilə şəxsi həyatlarında və ya yaxın çevrələrində oxşar hadisələrə rast gəlmiş şəxslərdə daha güclü bir ölüm qorxusu yarada bilir. 

Təyyarə qəzaları kimi gözlənilməz və anidən baş verən hadisələr, ölümün qaçılmaz olduğu hissini yaradır və insanların ölümünə dair təbii qorxularını daha da gücləndirir. Bu qorxu, ümumilikdə insanların həyat tərzini və psixoloji vəziyyətini dəyişdirə bilər.

Təyyarə qəzaları ilə bağlı görüntülərin izlənilməsi zamanı meydana gələn psixoloji təsirləri azaltmaq üçün bəzi strateji yanaşmalar mövcuddur:

1. Psixoloji Dəstək: Müxtəlif psixoterapiya üsulları, travmatik hadisələrdən sonra yaranan reaksiyaların müalicəsində mühüm rol oynayır. Kəskin stress və PTSP ilə mübarizə üçün fərdi və ya qrup terapiyası təklif oluna bilər.
2. Meditasiya və Relaksasiya Texnikaları: Özünü rahatlamaq və daxili sükunəti tapmaq, stresli vəziyyətlərdən sonra bərpa olmağa kömək edə bilər.
3. Medyanın Cavabdehliyi: Kütləvi informasiya vasitələrinin belə görüntüləri məsuliyyətlə yayması, cəmiyyətin psixoloji sağlamlığını qorumağa kömək edə bilər. Bu, görüntülərin aşırı yayımlanmaması və kütləni daha çox təşvişə salmamaq məqsədini güdür.
4. Fərdi Hərəkətlər: İnsanların bu cür görüntüləri izləməkdən çəkinməsi və müsbət fəaliyyətlərə yönəlməsi, psixoloji vəziyyətlərinin daha yaxşı olmasına kömək edə bilər.

Sosial media, təyyarə qəzası kimi travmatik hadisələrin sürətli yayılmasına imkan verərək, insanların psixoloji vəziyyətinə təsir edən bir vasitə halına gəlmişdir. Bu təsirlər arasında kəskin stress reaksiyaları, PTSP, ölüm qorxusu yer alır. 

Sosial medianın bu hadisələrin yayılmasındakı rolu, həm cəmiyyətin, həm də fərdlərin psixoloji sağlamlığına ciddi təsir göstərir. Bu səbəbdən, sosial mediada yayımlanan görüntülərin məsuliyyətli və ehtiyatlı şəkildə təqdim edilməsi, insanların psixoloji rifahını qorumaq üçün önəmli amillərdən birdir.

Psixoloq Sevil Bağırova